Ο μήνας Οκτώβριος είναι ο Μήνας Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης για τον Καρκίνο του Μαστού, ενώ η 25η Οκτωβρίου έχει οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου της νόσου.

Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές, όμως υπάρχουν και παράγοντες κινδύνου που είναι στο χέρι κάθε γυναίκας να τροποποιήσει ώστε να μειώσει τις πιθανότητες να προσβληθεί.

Παράγοντες του τρόπου ζωής που πλέον είναι αδιαμφισβήτητο πως αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού περιλαμβάνουν:

• Καθημερινή κατανάλωση αλκοόλ πέρα από τα επιτρεπτά όρια

• Έλλειψη φυσικής δραστηριότητας – Καθιστική ζωή

• Κάπνισμα.

Είναι πολύ σημαντικό κάθε γυναίκα να γνωρίζει τους παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν την πιθανότητα της να νοσήσει από καρκίνο του μαστού και ακόμα πιο σημαντικό να γνωρίζει τι μπορεί να κάνει για να μειώσει τον κίνδυνο αυτό.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι γενικές οδηγίες που μπορείτε να ακολουθήσετε για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού περιλαμβάνουν:

Τακτικός έλεγχος

Η επιτυχία της θεραπείας του καρκίνου του μαστού έγκειται στην ανίχνευση και θεραπεία του καρκίνου του μαστού σε πρώιμο στάδιο. Οι πρακτικές που θα συμβάλουν στην έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του μαστού περιλαμβάνουν την αυτοεξέταση, τη μαστογραφία, τον υπέρηχο μαστού, την κλινική εξέταση του μαστού, και σε ορισμένες περιπτώσεις τη μαγνητική μαστού. Επίσης υπάρχουν σήμερα ειδικά γενετικά τεστ όπως το serenity της Genoma, που συμβάλλουν στην έγκαιρη ανίχνευση της γενετικής προδιάθεσης του καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών, στα πλαίσια πρόληψης και εξατομικευμένης θεραπείας αυτής της τόσο απειλητικής για τη ζωή νόσου.

Θηλασμός

Παίζει σπουδαίο ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού. Όσο πιο πολύ θηλάσετε, τόσο μεγαλύτερη η προστατευτική επίδραση.

Περιορισμός της έκθεσης σε οιστρογόνα

Υψηλά επίπεδα οιστρογόνων έχουν συνδεθεί με την ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού. Πέρα από την έκθεση σε ξενοοιστρογόνα, στις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, η έκθεση σε οιστρογόνα οφείλεται κυρίως στη θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης. Συζητήστε με λεπτομέρεια με το γιατρό σας σχετικά με τους κινδύνους και τα οφέλη της υποκατάστασης οιστρογόνων σε σχέση με τον καρκίνο του μαστού. Το αλκοόλ και η παχυσαρκία, ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση, επίσης διαταράσσουν την ορμονική ισορροπία και έμμεσα εκθέτουν τη γυναίκα σε κίνδυνο.

Διατήρηση ενός υγιούς βάρους και άσκηση

Υπέρβαρες ή παχύσαρκες γυναίκες μπορεί να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Αυτό συμβαίνει γιατί μετά την εμμηνόπαυση, τα περισσότερα οιστρογόνα στο σώμα της γυναίκας προέρχονται από τον λιπώδη ιστό. Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους με σωστή διατροφή, σε συνδυασμό με τακτική άσκηση, ρυθμίζουν τα υψηλά επίπεδα των οιστρογόνων και προστατεύουν τη γυναίκα. Πιστεύεται επίσης ότι τα χαμηλά έως μέτρια επίπεδα άσκησης μπορεί να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα, και με αυτόν τον τρόπο να επιβραδύνει τον ρυθμό ανάπτυξης ή να σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα.

Περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ

Σύμφωνα με μελέτες, οι γυναίκες που πίνουν 2-4 αλκοολούχα ποτά την ημέρα έχουν 40% μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού συγκριτικά με αυτές που δεν πίνουν. Αυτό συμβαίνει γιατί το οινόπνευμα μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που το σώμα της γυναίκας μεταβολίζει τα οιστρογόνα οδηγώντας σε αύξηση τους στο γυναικείο σώμα, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Οι ειδικοί συστήνουν ελάχιστη κατανάλωση αλκοόλ, ή και αποφυγή, για ακόμα μεγαλύτερη ασφάλεια.

Αποφυγή του καπνίσματος

Το κάπνισμα αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο διαφόρων μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού.

Προφυλακτική μαστεκτομή

Μερικές γυναίκες που έχουν ένα πολύ ισχυρό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού και οι οποίες φέρουν επίσης μεταλλάξεις στα γονίδια του καρκίνου την μαστού και των ωοθηκών (BRCA1, BRCA2) μπορεί να έχουν σημαντικό όφελος από μια μαστεκτομή πριν την εκδήλωση του καρκίνου του μαστού. Στην περίπτωση όμως αυτή είναι επιτακτική η ανάγκη για σωστή και έγκυρη ιατρική, γενετική και ψυχολογική συμβουλευτική.

Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί την πιο συχνή μορφή εμφάνισης καρκίνου στις γυναίκες παγκοσμίως, με πάνω από 1,7 εκατομμύρια νέες διαγνώσεις το χρόνο σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία (του 2012) αποτελώντας ουσιαστικά το δεύτερο πιο συχνό τύπο καρκίνου συνολικά. Ο αριθμός αυτός αποτελεί το 12% του συνόλου των νέων περιπτώσεων καρκίνου και το 25% των περιπτώσεων καρκίνου στις γυναίκες συνολικά. Ο καρκίνος του μαστού είναι η πέμπτη πιο συχνή αιτία θανάτου από καρκίνο στις γυναίκες.

Σύμφωνα με το World Cancer Research Fund International, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού διπλασιάζεται κάθε δεκαετία μέχρι την εμμηνόπαυση.

Το προσδόκιμο επιβίωσης από καρκίνο του μαστού διαφέρει από χώρα σε χώρα, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο έχει βελτιωθεί. Αυτό γιατί, η διάγνωση γίνεται πλέον πιο έγκαιρα και εντοπίζεται γρηγορότερα το σημείο που έχουν αναπτυχθεί τα καρκινικά κύτταρα ιδιαίτερα σε χώρες που οι ασθενείς έχουν πρόσβαση σε υγειονομικές υπηρεσίες καθώς και βελτιωμένες θεραπείες που περιλαμβάνουν την λήψη καινοτόμων φαρμάκων. Σε πολλές χώρες με εξελιγμένη ιατρική τεχνολογία, το προσδόκιμο επιβίωσης που φτάνει και τα πέντε έτη όσον αφορά καρκίνο μαστού που διαγιγνώσκεται σε αρχικό στάδιο είναι 80-90%, το οποίο ωστόσο μειώνεται σε 24% σε καρκίνο μαστού που διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο.

Επηρεάζει ο τρόπος ζωής

Η φύση της ιστορίας της ασθένειας διαφέρει για γυναίκες που εμφάνισαν καρκίνο πριν την εμμηνόπαυση και εκείνων που τον παρουσίασαν μετά από αυτή, και αυτό είναι κάτι που μπορεί να οφείλεται σε διαφορετικούς τύπους όγκου και πιθανώς σε διαφορετικές επιδράσεις παραγόντων διατροφής στις ορμόνες που εξαρτώνται από τον κύκλο της έμμηνου ρύσης.

Ο τρόπος ζωής επηρεάζει σημαντικά τους παράγοντες κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού συμπεριλαμβανομένου της πρόωρης έναρξης του εμμηνορρυσιακού κύκλου (πριν την ολοκλήρωση του 12ου έτους), την αργοπορημένη ολοκλήρωση αυτού (μετά τα 55 έτη), την μη απόκτηση παιδιών καθώς και την πρώτη εγκυμοσύνη πάνω από την ηλικία των 30 ετών, αφού όλα τα παραπάνω αυξάνουν την έκθεση σε οιστρογόνα και σε προγεστερόνη και έτσι και το ρίσκο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Το αργοπορημένο ξεκίνημα του εμμηνορρυσιακού κύκλου, η πρόωρη εμμηνόπαυση, η απόκτηση παιδιών πριν τα 30 είναι παράγοντες που μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Σημειώνεται πως οι παράγοντες που επηρεάζουν την εμφανισή του και δεν μπορούμε να αλλάξουμε περιλαμβάνουν την ηλικία, το φύλο, το οικογενειακό ιστορικό, τα γονίδια, καθώς και τον εμμηνορρυσιακό κύκλο. Ωστόσο, παράγοντες που μπορούμε να επηρεάσουμε περιλαμβάνουν την κατανάλωση αλκοόλ, την παχυσαρκία, την έκθεση σε ακτινοβολία, καθώς και την θεραπεία με ορμόνες με τους παραπάνω να είναι ενδεικτικοί και όχι η πλήρης λίστα.

Η νίκη της μάχης κατά του καρκίνου του μαστού μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την ιατρική έρευνα, την ενημέρωση και κυρίως την πρόληψη. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η πρόληψη σώζει ζωές!